Sefalosporin gurubu antibiyotikler penisilin gurubundan antibiyotiklerdir. Penisilinle ortak oldukları noktalar fazladır. Antibakteriyel tesirin yanında anafilaktik şoka varabilen zor alerjik reaksiyon riskidir. Buna bağlı olarak bu ilaçlara dayalı tedavinin öncesinde alerji testi yerine getirmek gereklidir.
Sefalosporinleri keşfeden İtalyan araştırmacı Brotzu'dur.
Kirli suların tifo basillerini öldürebilen mikro organizmalara uygun bir ortam sağlayabileceğini düşünen Brotzu, atık sularda antibiyotik özellikler taşıyan önce sefalosporini ele geçirmişti.
Sefalosporin Grubu Antibiyotikler Kullanılma Zamanları
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ'nde ve Japonya'da sefalasporinler en çok kullanılan antibiyotiklerdir. Sefalosporinler üst solunum yolları enfeksiyonlarının deri enfeksiyonlarının (Yılancık, impetigo, apse ve benzeri), idrar yolu enfeksiyonu, safra enfeksiyonu, menenjit hastalığı, septisemi, endokardit (Kalp iç zarı irini), otit (Kulak irini), sinüzit ve bayan eşey sistemi enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır. Ameliyat gereken operasyonlarda enfeksiyonları önlemeye de faydalıdırlar.
Sefalosporin Grubu Antibiyotikler Yan Etkileri Nelerdir?
Laboratuvar hayvanlarında çok fazla dozlarda sefalosporinin böbrek yetmezliğine varan böbrek hasarına neden olduğu bilinmektedir. Özellikle birtakım sefalosporinlerle insanda da alternatif yan tesirlere rastlanmıştır.
Böbrek hasarı risk oranını artıran etmenler şunlardır: Fazla dozlarda kullanım, aminoglikozitler benzeri böbrek üzerinde toksik tesirine sebep olan antibiyotiklerle beraber kullanım, idrar söktürücülerle beraber kullanım, eskiden var durumda olan ve antibiyotiğin atılımını azaltan böbrek yetmezliği. Sefalosporinlerin sebep meydana geldiği böbrek değişiklikleri genellikle rehabilitasyonun kesilmesiyle geriler. Sefalosporinlerin adale içerisine enjeksiyon yöntemiyle verilmesi önemli derecelerde ağrıya sebep olabilir. Buna bağlı olarak benzer enjektörle bir yerel anestezik maddenin de kullanılması gerekmektedir. Bijtun sefalosporinler, damar içi enjeksiyonu takip eden mahalli tahrişe ve tromboflebite (Toplardamarda pıhtı ve irin) sebep olabilmektedir. Penisilinlerde meydana geldiği benzeri önce natürel sefalosporinden de antibakteriyel etki sahasını genişletmek, ağızdan kullanım bakımından midede kalıcılığı artırmak, etki müddetini uzatmak ve toksik yan tesirleri azaltmak üzere yepyeni "yan sentetik" sefalosporinler geliştirilmiştir.
Sefalosporin Grubu Antibiyotikler Duyarlılık Reaksiyonları
Alerjik tipte fazla duyarlılık reaksiyonları sefalosporinlerin ve penisilinlerin en mühim yan tesirleridir. Penisiline fazla hassas kişilerde sefalosporin benzer reaksiyona sebep olabilmektedir. Bugün penisilin ile sefalosporin içinde bir çapraz alerjinin varlığı onaylanmaktadır. Penisiline alerjisi olan kişilere sefalosporin verilmesi hiçbir pozisyonda önerilmemektedir. Sebebi penisiline alerjinin olması için ilacın vücuda alınmış olmasını gerektirmesidir (Hassaslaşma safhası).
Bu aşağıdaki şekillerde olabilir:
- Geçmiş zamanda penisilin ya da sefalosporin rehabilitasyonu.
- Penisilin ilave ederek steril tutulan serum ve aşıların verilmesi.
- Bu antibiyotiklerle iyileştirme edilmiş hayvanlardan ele geçirilen sütün, süt ürünlerinin ya da etin alınması.
- Penisilin bulaşan şırıngaların kullanılmış olması.
- Penisilin kapsayan dezenfektan toz ya da pomatların kullanılması.
- Doktor, eczacı, hemşire ve ilaç personelinin taşıdığı penisilin tozuna ilişkili "mesleki" bulaşma.
Vücudun duyarlılık kazanmasıyla penisiline karşın antikorlar meydana gelir. İleri ki zamanlarda antibiyotik tekrar alındığında, antikor cevabı her vakit ek olarak kuvvetli olabilir. Mantarların penisilin ve sefalosporinlerle akrabalığı sebebiyle, cilt mantarları durumda olan ya da mantarla mayalanmış peynirleri çok fazla tüketen bireyler antibiyotiklere ilişkili alerjik reaksiyonlara ek olarak yatkındır.
